28 февраля 2025 г. МИД Республики Армения на своем сайте опубликовало Заявление об армянских военнопленных, заложниках, удерживаемых в Азербайджане. Приводим внизу тексты на русском и армянском со ссылками на источники.
Источник: https://www.mfa.am/ru/interviews-articles-and-comments/2025/02/28/mfa_statement/13096
Министерство иностранных дел Республики Армения продолжает привлекать внимание международного сообщества, в частности партнеров, заинтересованных в мире в регионе и приверженных гуманистическим ценностям, к проблеме освобождения армянских военнопленных, заложников и других лиц, удерживаемых в Азербайджане, а также к проводимым в отношении некоторых из них постановочным судебным процессам, сопровождающимся грубейшими процессуальными нарушениями и вопиющими признаками пыток.
Глубокую обеспокоенность вызывают публикации, включающие видеозаписи и фотографии с “судебных процессов” над 23 армянскими военнопленными, заложниками и другими удерживаемыми лицами, а также информация, обнародованная адвокатами указанных лиц, включая находящегося на голодовке Рубена Варданяна, о воздействии на задержанных, пытках и явном ухудшении их состояния здоровья.
О подобной практике свидетельствуют также обеспокоенность, выраженная Комитетом ООН против пыток, задокументированные организацией “Human Rights Watch” и другими организациями случаи пыток армянских военнопленных, а также уклонение азербайджанских властей от скоординированного сотрудничества с международными структурами, в том числе с Европейским комитетом по предупреждению пыток и бесчеловечного или унижающего достоинство обращения или наказания. Правительство Армении продолжает получать информацию о применении запрещенных средств в отношении армянских военнопленных, заложников и других удерживаемых лиц.
Армянские военнопленные, заложники и другие удерживаемые лица незаконно содержатся в Азербайджане вопреки его обязанностям и принятым им международным обязательствам. Задержание и преследование армянских военнопленных, заложников и других удерживаемых лиц является грубым нарушением международного гуманитарного права и основных прав человека: простой перечень соответствующих международных многосторонних документов включает Всеобщую декларацию прав человека, Международный пакт о гражданских и политических правах, Конвенцию против пыток и других жестоких, бесчеловечных или унижающих достоинство видов обращения или наказания, Женевскую конвенцию IV (1949 г.), Европейскую конвенцию о правах человека.
Очевидно, что власти Азербайджана используют эту судебную инсценировку как инструмент политического давления на Республику Армения и манипуляции в обществе, учитывая чувствительность проблемы для каждого члена семьи и всего общества.
Особого внимания заслуживает то, что эти процессы проходят в условиях продолжающейся пропаганды этнической ненависти против армян в азербайджанских СМИ.
Помимо всего и в первую очередь, любое комплексное урегулирование конфликта включает подготовку народов к миру, а дополнительное и искусственное затягивание нерешенных гуманитарных проблем по крайней мере не служит этой цели и только снижает ее вероятность. Это осознание неоднократно подчеркивалось в ходе обсуждений с Азербайджаном, а также на различных международных площадках, партнерами и структурами. Мы ожидаем, что и в восприятии властей Азербайджана оно будет преобладать над постоянным подпитыванием вражды и краткосрочными расчетами.
В условиях отказа от окончательного решения вопроса Армения не может оставаться безучастной и равнодушной, поэтому продолжит поднимать его на различных уровнях и в разных форматах, ожидая решений и положительного прогресса.
Источник: https://www.mfa.am/hy/interviews-articles-and-comments/2025/02/28/mfa_statement/13096
ՀՀ արտաքին գործերի նախարարությունը շարունակում է միջազգային հանրության, մասնավորապես տարածաշրջանում խաղաղությամբ շահագրգռված և մարդասիրական արժեքները կարևորող գործընկերների ուշադրությունը հրավիրել Ադրբեջանում պահվող հայազգի ռազմագերիների, պատանդների և այլ պահվող անձանց ազատ արձակման խնդրի, ինչպես նաև դատավարական կոպտագույն խախտումներով և խոշտանգման աղաղակող նշաններով նրանց մի մասի նկատմամբ ընթացող բեմականացված դատավարությունների վրա:
Խորը մտահոգություն են պատճառում հայազգի ռազմագերիներից, պատանդներից, այլ պահվող անձանցից 23-ի նկատմամբ «դատավարություններից» տեսաձայնագրություններ և լուսանկարներ ներառող հրապարակումները, նշյալ անձանց` ներառյալ հացադուլի մեջ գտնվող Ռուբեն Վարդանյանի փաստաբանների կողմից հրապարակայնացվող տեղեկությունները՝ կալանավորված անձանց նկատմամբ ներգործության, խոշտանգումների և նրանց առողջական վիճակի ակնհայտ վատթարացման մասին:
Այդպիսի գործելաոճի մասին են վկայում նաև ՄԱԿ-ի Խոշտանգումների դեմ կոմիտեի կողմից արտահայտված մտահոգությունները, «Human Rights Watch»-ի և այլ կազմակերպությունների կողմից փաստագրված՝ հայ ռազմագերիների խոշտանգման դեպքերը, ինչպես նաև ադրբեջանական իշխանությունների կողմից միջազգային կառույցների, այդ թվում՝ Խոշտանգումների և անմարդկային կամ նվաստացնող վերաբերմունքի կամ պատժի կանխարգելման եվրոպական հանձնաժողովի հետ համակարգված համագործակցությունից խուսափումը: Հայաստանի կառավարությունը շարունակում է ստանալ հայազգի ռազմագերիների, պատանդների և այլ պահվող անձանց նկատմամբ արգելված միջոցների կիրառման մասին տեղեկություններ:
Հայազգի ռազմագերիները, պատանդները և այլ պահվող անձինք ապօրինաբար պահվում են Ադրբեջանում՝ ի հեճուկս նրա կողմից ստանձնած հանձնառությունների և միջազգային պարտավորությունների: Հայազգի ռազմագերիների, պատանդների և այլ պահվող անձանց կալանավորումն ու հետապնդումը հանդիսանում է միջազգային մարդասիրական իրավունքի և մարդու հիմնարար իրավունքների կոպիտ խախտում. համապատասխան միջազգային բազմակողմ փաստաթղթերի պարզ թվարկումը ներառում է Մարդու իրավունքների համընդհանուր հռչակագիրը, «Քաղաքացիական և քաղաքական իրավունքների մասին» միջազգային դաշնագիրը, «Խոշտանգումների և այլ դաժան, անմարդկային կամ նվաստացնող վերաբերմունքի կամ պատժի դեմ» կոնվենցիան, Ժնևի IV կոնվենցիան (1949 թ.), Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիան:
Ակնհայտ է, որ Ադրբեջանի իշխանություններն այս դատական բեմականացումն օգտագործում են որպես Հայաստանի Հանրապետության վրա քաղաքական ճնշումների և հասարակության շրջանում մանիպուլյացիայի գործիք՝ հաշվի առնելով խնդրի զգայունությունը յուրաքանչյուր ընտանիքի անդամի և ողջ հասարակության համար։
Առանձնակի ուշադրության է արժանի այն, որ այս գործընթացներն ընթանում են ադրբեջանական լրատվամիջոցներում հայերի դեմ էթնիկ ատելության շարունակական քարոզչության պայմաններում:
Ամենից զատ և առաջին հերթին՝ ցանկացած հակամարտության ամբողջական կարգավորում ներառում է ժողովուրդների պատրաստումը խաղաղության, իսկ չլուծված մարդասիրական խնդիրների հավելյալ ու արհեստական ձգձգումն առնվազն չի ծառայում այդ նպատակին և միայն նվազեցնում է դրա հավանականությունը: Այս գիտակցումը բազմիցս է ընդգծվել Ադրբեջանի հետ քննարկումների ընթացքում, ինչպես նաև տարբեր միջազգային հարթակներում, գործընկերների ու կառույցների կողմից: Ակնկալում ենք, որ Ադրբեջանի իշխանությունների ընկալումներում ևս այն կգերակայի թշնամանքի շարունակական սնուցման ու կարճաժամկետ հաշվարկների նկատմամբ:
Հարցի վերջնական հասցեագրման մերժման պայմաններում Հայաստանը չի կարող անմասն և անտարբեր մնալ, ուստի շարունակելու է այն բարձրացնել տարբեր հարթաներում և ձևաչափերով՝ ակնկալելով լուծումներ և դրական առաջընթաց: